Zastaw rejestrowy jest jednym z najpopularniejszych sposobów zabezpieczeń roszczeń. Stanowi skuteczne narzędzie prewencyjne, zapobiegające długotrwałemu i kosztownemu procesowi poszukiwania majątku dłużnika. Jest formą obciążenia rzeczy prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń z rzeczy właściciela. Z zastawu rejestrowego korzystają przede wszystkim wierzyciele udzielający kredytów lub drobnych pożyczek, w celu zabezpieczenia danej wierzytelności (wierzytelność jest uprawnieniem wierzyciela do żądania spełnienia przez dłużnika danego zobowiązania). W odróżnieniu od zabezpieczeń hipotecznych, zastaw rejestrowy pozwala na wykorzystanie niektórych części majątku, które stają się zabezpieczeniem zobowiązania. Najprościej mówiąc, żeby uzyskać pożyczkę możemy zastawić np. nasz prywatny samochód. Od momentu ustanowienia zastawu wierzyciel ma prawo dochodzenia swoich roszczeń z obciążonej przez siebie rzeczy, bez względu na to, czyją stała się własnością.

Zastaw rejestrowy jest jednym z najpopularniejszych sposobów zabezpieczeń roszczeń. Stanowi skuteczne narzędzie prewencyjne, zapobiegające długotrwałemu i kosztownemu procesowi poszukiwania majątku dłużnika. Jest formą obciążenia rzeczy prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń z rzeczy właściciela. Z zastawu rejestrowego korzystają przede wszystkim wierzyciele udzielający kredytów lub drobnych pożyczek, w celu zabezpieczenia danej wierzytelności (wierzytelność jest uprawnieniem wierzyciela do żądania spełnienia przez dłużnika danego zobowiązania). W odróżnieniu od zabezpieczeń hipotecznych, zastaw rejestrowy pozwala na wykorzystanie niektórych części majątku, które stają się zabezpieczeniem zobowiązania. Najprościej mówiąc, żeby uzyskać pożyczkę możemy zastawić np. nasz prywatny samochód. Od momentu ustanowienia zastawu wierzyciel ma prawo dochodzenia swoich roszczeń z obciążonej przez siebie rzeczy, bez względu na to, czyją stała się własnością. Ma również pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi właściciela obciążonej rzeczy. Zastaw rejestrowy jest elastyczniejszym zabezpieczeniem wierzytelności od zastawu zwykłego, który zawsze skutkuje wydaniem rzeczy. Ustanowienie zastawu rejestrowego nie wymaga wydania przedmiotu zabezpieczenia. Dzięki temu wierzyciel nie ponosi ciężaru utrzymania i przechowania przedmiotu zastawu, a zastawca (dłużnik) może korzystać z przedmiotu zastawu rejestrowego i czerpać z niego zyski.

By skutecznie ustanowić zastaw rejestrowy trzeba dopełnić dwóch podstawowych formalności. Konieczne jest zawarcie umowy o ustanowienie zastawu (tzw. umowy zastawniczej), pomiędzy właścicielem przedmiotu zastawu (zastawcą), a wierzycielem (zastawnikiem). Umowa zawierana jest w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Umowa zastawu rejestrowego powinna zawierać:

• Datę zawarcia umowy
• Imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres wierzyciela, zastawcy oraz dłużnika, jeżeli nie jest on zastawcą
• Przedmiot zastawu w sposób odpowiadający jego właściwościom
• Oznaczenie wierzytelności zabezpieczonej zastawem, czyli oznaczenie stosunku prawnego, z którego ta wierzytelność wynika lub może wynikać
• Określenie najwyższej sumy zabezpieczenia, dzięki której wierzyciel, oprócz należności głównej, zabezpiecza również, odsetki, koszty postępowań, a także inne roszczenia wskazane w umowie zastawu.

Umowa zastawnicza może zawierać również szereg innych zapisów, takich jak zakaz zbywania przedmiotu zastawu, oraz sposoby zaspokojenia wierzytelności z przedmiotu zastawu. Drugim warunkiem ustanowienia zastawu rejestrowego jest wpisania go do rejestru zastawów prowadzonego przez właściwy sąd rejonowy. Musi nim być sąd funkcjonujący w miejscu zamieszkania lub siedziby dłużnika. Wpisu dokonuje się na wniosek którejkolwiek ze stron umowy.

Głównym powodem ustanawiania zastawu rejestrowego jest zaspokojenie wierzytelności. W przypadku zastawu rejestrowego, poza sądowym trybem postępowania egzekucyjnego, istnieje szeroki wybór w zakresie sposobów zaspokojenia wierzyciela. Jednym ze sposobów zaspokojenia swoich roszczeń, jest przejęcie przez wierzyciela przedmiotu zastawu rejestrowego na własność. Jest to możliwe np. w przypadku gdy przedmiotem zastawu rejestrowego jest wierzytelność z rachunku bankowego, lub gdy zastaw rejestrowy ustanowiony został na instrumentach finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych. Zaspokojenie wierzyciela nastąpić może również, poprzez sprzedaż przedmiotu zastawu rejestrowego w drodze przetargu publicznego, przeprowadzanego przez notariusza lub komornika w terminie 14 dni od dnia złożenia przez wierzyciela wniosku o dokonanie sprzedaży. Sprzedaż przedmiotu zastawu niesie z sobą takie same skutki, jak sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym. Obciążenie rzeczy zastawem rejestrowym jest ważne pod względem prawnym, bez względu na mijający czas. W przypadku połączenia się lub pomieszania rzeczy obciążonej z innymi rzeczami ruchomymi tak, że przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe, zastaw rejestrowy zawsze obciąża całość rzeczy połączonych lub pomieszanych. Dlatego tak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie wierzytelności, bo tylko ono daje gwarancję ochrony wierzyciela i zapewnia mu spłatę należności nawet w sytuacji, gdy dłużnik nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania.

Przedmiotem zastawu rejestrowego może być majątek ruchomy (np. pojazdy mechaniczne, urządzenia, materiały, towary, wyroby), prawa majątkowe (np. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych, prawa własności udziałów ), prawa na dobrach niematerialnych (np. własność intelektualna ). Zastaw rejestrowy może być ustanowiony również na rzeczy, które zastawca nabędzie dopiero w przyszłości. W tym przypadku, obciążenie zastawem rejestrowym takiego przedmiotu zastawu stanie się skuteczne dopiero z chwilą jego nabycia przez zastawcę. Ustawa o zastawie rejestrowym precyzyjnie wskazuje również katalog przedmiotów, które nie mogą być przedmiotem zastawu rejestrowego. Do takich wyjątków zaliczane jest prawo będące przedmiotem hipoteki (prawo własności nieruchomości) oraz wierzytelności na których ustanowiono hipotekę.

Na gruncie obowiązującego prawa, każdy podmiot posiadający zdolność prawną może ustanowić zastaw rejestrowy. Stronami umowy zastawniczej mogą być zarówno osoby fizyczne, prawne, oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, ale którym odrębne przepisy przyznają osobowość prawną. W przypadku spółki cywilnej, która nie posiada osobowości prawnej, stronami umowy mogą być wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki. W sytuacji, gdy zastaw ma zabezpieczać kredyt bankowy, zastawcą może być dłużnik banku, czyli kredytobiorca lub osoba trzecia dająca zabezpieczenie w postaci zastawu. Za spłatę długu zastawca, niebędący dłużnikiem, odpowiada rzeczowo, wyłącznie z przedmiotu zastawu. Jeżeli natomiast zastaw ustanawia dłużnik banku, odpowiada on za spłatę długu całym swoim majątkiem

Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej zastawem rejestrowym powoduje wygaśnięcie zastawu rejestrowego (np. spłata pożyczki). Zastaw rejestrowy wygasa z chwilą zaspokojenia wierzyciela lub po upływie 20 lat od chwili wpisu do rejestru zastawów. Jeżeli zastaw rejestrowy wygasł podlega wykreśleniu z rejestru zastawów. Wykreślenie zastawu rejestrowego powoduje wygaśnięcie zastawu, chyba że wygasł on już wcześniej. By uniknąć wykreślenia zastawu rejestrowego z urzędu, strony takiej umowy mogą określić nową wierzytelność lub przedłużyć zastaw rejestrowy, ale na czas nie dłuższy niż dziesięć lat. Aby to uczynić, należy złożyć do rejestru zastawów odpis umowy zastawniczej.

Koszty

Podejmując decyzję o ustanowieniu zastawu rejestrowego trzeba się liczyć z poniższymi kosztami i formalnościami:

• Opłaty sądowe dotyczące zastawu rejestrowego (ok. 200zł.)
• Wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów (ok. 100 zł )
• Zmiana wpisu (ok. 50 zł.)
• wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów

Opłatę można wnieść w znaczkach opłaty sądowej, w kasie lub na rachunek bankowy sądu.

Przemyślane sposoby zabezpieczenia wierzytelności, są pewną i bezpieczną ochroną Państwa finansów. Zastaw rejestrowy, to bardzo korzystny krok dla wierzycieli, szczególnie w przypadku, kiedy nie posiadają oni kompletnej wiedzy, co do wysokości majątku swojego dłużnika.  Ustanawiając zastaw rejestrowy, wierzyciel zyskuje pewność zabezpieczenia wierzytelności. Prowadzenie efektywnej działalności gospodarczej wymaga nie tylko dużej dozy zaufania w relacjach z partnerami biznesowymi, ale również wsparcia doświadczonych doradców, którzy zapewnią skuteczne i profesjonalne wsparcie przy zabezpieczaniu Państwa interesów. Nasi eksperci, z wielką starannością pomogą wybrać najlepszy sposób zabezpieczenia Państwa finansów, wskazując przy tym płynące z nich korzyści ale i również trafnie wskażą potencjalne pułapki i zagrożenia płynące z podejmowanych działań. Zapraszamy do kontaktu.